کد مطلب:234517 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:168

اوصاف آب
این عنصر فعال كه در تركیب وجود بیشتر موجودات دخالت اساسی دارد، در تركیب عضلات و دستگاه بدنی انسان هم مقام مهمی را داراست آب همان مایه ی درخشان وجودی است كه به عضوی از اعضای بدن مانند خون راه دارد و بدن انسان بدون آب به انجام هیچ كدام از وظایف زندگی خود قادر نیست آب برای هضم غذا، جذب غذا (مكیدن مواد حیاتی) و بالاخره آب برای همه چیز و همه كارهای بدن یك ماده اساسی محسوب می گردد.

بدن در ادامه مسیر حیات خود به آب نیاز قطعی دارد و این نیاز از لحاظ كمیت هم مهم است زیرا بدن انسان در زندگی روزمره خود به مقداری آب لازم دارد تا زنده بماند.

ما در جهان خود وسیله ای برای انجام كارهای نظافت و پاكیزگی و سایر اعمال مربوط به نظافت و طهارت بهتر و مؤثرتر از آب نمی شناسیم آب از حیث منابع و محل صدوری كه دارد به گروههای متنوع تقسیم می شود كه عبارتند از:

1 - آب باران: قطرات شفاف و درشتی است كه از دامن ابرها بر روی زمین فرو می ریزد.



[ صفحه 126]



2 - آب چشمه: همان بارانهائی كه به زمین فرو ریخته و در رگهای زیرزمین پنهان گشتند، پس از گذر از لایه های خاك و شن صاف شده در جاهای مناسب به صورت چشمه ها و قناتها به سطح زمین بازمی گردند.

3 - آب چاه: همان آبهای فرو رفته در دل زمین در طول قرنها كه در محل خود راكد و ساكن مانده اند، به وسیله كندن زمین به آن دست می یابیم.

4 - آب رودخانه: كه از آب باران، برفها و یخها با گذشت زمان به وجود آمده و در دل دره ها و كوهها و به هر جا جاری می شوند.

با توجه به این تقسیم بندی آب به لحاظ كیفیت وجودی و تأثیری كه دارد به دو دسته تقسیم می شوند.

دسته اول، آبهای سبك و زود هضم و گوارا، و دسته دوم آبهای سنگین و ناگوارا می باشد كه ما در فصلهای گذشته از آبهای سبك و سنگین، در مبحث تهیه شراب حلال مطالبی گفتیم و خاصیت هر كدام از آنها را هم بیان نمودیم.

امام علیه السلام در فصل آب (در رساله خود) برای نخستین بار در تاریخ تمدن انسانها آب سبك را از آب سنگین، مشخص فرموده و شرایط آب سنگین را بیان فرموده اند آن هم با عبارات بسیار شیوا و مختصر و بلیغ، خلاصه آب به همان نسبت كه از مهمترین عناصر حیاتی محسوب می شود، مؤثرترین وسیله هم برای انتقال بیماریها از مكانی به مكان دیگر و از بدن



[ صفحه 127]



مریضی به بدن سالم می باشد.

آب تندروترین مركب برای میكروبها و انگلهای زمین می باشد كه به آسانی می تواند این موجودات خطرناك و خانمان سوز را جابه جا كند.

اگر خدای ناكرده، منبع آب شهری به میكروب وبا آلوده شود در كوتاهترین مدت بزرگترین ابتلا و كشتارها به وجود می آید، ما نمی توانیم تلفات حسرت انگیز وبا را در گذشته های نزدیك فراموش كنیم.

شنیده و حتی دیده ایم كه در هر حمله از حملات بیمار و با هزاران انسان زنده طی مدت كوتاهی از روی زمین به دل زمین فرو رفته اند (مرده اند) منبع وجود و انتشار این میكروبهای خطرناك آبهای آلوده اند كه از منطقه ای به منطقه دیگر و از بیماری به بدن سالم دیگر، به وسیله آب جریان دارند.

عمل تصفیه آب امروز یكی از درخشانترین عملیات تمدن بشر به شمار می آید آثار این عمل (تصفیه آب) در بهداشت عمومی، نیازی به توضیح و بیان ندارد.

اقداماتی را كه دول مترقی دنیا در مورد تصفیه آب و توزیع آن به وسیله ی لوله های آهنی انجام داده اند مهمترین و در عین حال طبیعی ترین اقدام در راه حفظ بهداشت عمومی محسوب می گردد ما اكنون در زمانی به سر می بریم كه ملتهای زنده ی دنیا وقتی به فكر ایجاد شهری می افتند پیش از همه درباره منبع آب و وسایل توزیع آن دقت و محاسبه می كنند چون



[ صفحه 128]



ملل زنده دنیا در اثر تجربه های طولانی پی به این حقیقت برده اند كه آب هم می تواند به بشر زندگی بخشد و هم می تواند زندگی او را تباه سازد.

امام رضا علیه السلام در رساله خویش، قبل از آن كه درباره آب بحث كنند برنامه مسافرت را مطرح فرموده و برای مسافرینی كه راههای دور و دراز می پیمایند و سفرشان در فصل تابستان است سفارشهای لازم و ضروری ارائه نموده و فرموده اند نباید مسافر با شكم پر و شكم بسیار گرسنه مسافرت كند، بلكه در میان این دو حالت وضع معتدلی را در پیش گیرد (نه كاملا سیر و نه كاملا گرسنه باشد) و باید از غذاهای سبك و سرد مزاج استفاده كند، تا در طول مسافرت زیاد تشنگی نكشد زیرا سفر با شكم پر و معده سنگین عطش می آورد و مسافر را وادار می كند كه در هر سرزمینی از هر آب كه ببیند بنوشد، در نتیجه گرفتار بیماریهای گوناگون شود امام علیه السلام به دنبال این اندرزهای بهداشتی از كیفیت آب مشروب سخن گفته و تأكید می فرمایند كه آب مشروب را حتما از جهت شرقی بردارید، زیرا در آن سمت چشمه های آب از تابش افتاب برخوردارند و نور خورشید در نبرد با میكروب بیماریها عامل بسیار نیرومند است به همین جهت این قبیل آب ها سالم تر و سودمندتر خواهند بود.

امام علیه السلام از نوشیدن آبهای آلوده و سنگین نهی فرموده و بیش از همه، آب بارانهائی را كه در گودالها راكد و ساكن می مانند، مورد تحذیر قرار داده، زیرا خطر آلودگی این آبها بیشتر است با این توصیه ها امام علیه السلام



[ صفحه 129]



به طور حتمی انسانها را وادار به ایجاد منبع مستقل و مجهز و ایجاد لوله كشی می نماید و به صراحت هم می فرماید كه چگونه نور خورشید میكروبهای شناور در آب را بی اثر و عقیم می سازد.

امام علیه السلام در سپیده قرن سوم هجرت نور خورشید را وسیله استرلیزه قرار داده و همین دستور طبیعی ترین وسیله برای جهاد بر ضد میكروبهای خطرناك می باشد در عین حال ارزانترین وسیله هم هست كه خداوند متعال به رایگان در اختیار بشر قرار داده است.